Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (ECHR) 1950’te, Avrupa Sosyal Mükâfatı Rejimi (ESMR) çerçevesinde kurulmuştur. ECHR, insan haklarının korunması ve savunulması için uluslararası hukuka, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Anlaşması (AGİT) ve AVRUPA Konseyi’nin sözleşmesine dayalı özgürlükleri savunma ve korumayı amaçlamaktadır. Mahkeme, taraflar tarafından taraf olunan ve ulusal mahkemeler tarafından uygulanan uluslararası hukuk normlarını gözden geçirir ve denetler, böylece bu normların yürürlüğe konulmasını sağlamaktadır. Mahkemeyi oluşturan 11 adli başkandan, İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Rusça dillerinde yargılar yürütmektedir. ECHR, Avrupa Konseyi tarafından uluslararası insan hakları alanında güvenli bir ortamın yaratılması için kurulmuştur.
Mahkeme, Tazminat Ödeme Mercii olarak görev yerine getirmekte ve herhangi bir kişi veya kuruluş tarafından ihlal edilen uluslararası hukuka ilişkin beyanatları kabul etmekte ve bunlara göre açıkça belirlenen taleplere cevap vermektedir. Mahkeme, mümkün olan en yüksek koruma seviyesini sağlamak amacıyla iki farklı yollardan ihlallere karşı yargılamalar düzenler. İlki, niyetli ve istatistik özellikli ihlaller için açık ve sert uygulama; ikincisi ise tekrarlanan niteliksel ihlaller için aşırı özverili tedbirler olarak bilinmektedir. Mahkemenin ihlal kararları, mevcut yasalarenin düzenlenmesi ve insan haklarının daha fazla korunmasını sağlamada uluslararası hukuka dayalı tek ortam sağlamaktadır.
Mahkeme, uluslararası hukuka ilişkin mahkumiyetler için de mevcut bir merci haline gelmiştir. Mahkemeye, Avrupa Konseyi sözleşmesinin maddelerine göre ulusal mahkemelerden herhangi bir ülkeyi ilgilendiren vakalar başvurulabilir. Mahkeme, ayrıca uluslararası sözleşmeler gereğince sözleşmeye bağlı olan herhangi bir ülkenin ihlal vakasına karar vermek için kullanılmaktadır. Mahkeme, insan hakları arasındaki uyumu sağlamada, insan haklarıyla ilgili çatışmaların çözümünde ve uluslararası hukukun kendi tarafları tarafından uygulanmasını teşvik etmek amacıyla son derece önemlidir.
